Η αρθρίτιδα είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει φλεγμονή και δυσλειτουργία στις αρθρώσεις. Μπορεί να προσβάλει άτομα κάθε ηλικίας, αν και ορισμένοι τύποι είναι πιο συχνοί σε μεγαλύτερες ηλικίες. Η αρθρίτιδα προκαλεί πόνο, δυσκαμψία, περιορισμό της κίνησης και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μόνιμη βλάβη στην άρθρωση. Υπάρχουν πολλοί τύποι αρθρίτιδας, με διαφορετικά αίτια και τρόπους αντιμετώπισης.
Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συχνή μορφή και οφείλεται σε φθορά του αρθρικού χόνδρου και των γειτονικών οστικών δομών. Εμφανίζεται συχνά σε γόνατα, ισχία, δάχτυλα και σπονδυλική στήλη, και σχετίζεται με ηλικία, υπερφόρτωση και τραυματισμούς.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι αυτοάνοση νόσος στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στις περιτονίες των αρθρώσεων, προκαλώντας φλεγμονή, διόγκωση και καταστροφή του χόνδρου και του οστού. Είναι συχνά συμμετρική και μπορεί να συνοδεύεται από συστηματικά συμπτώματα όπως κόπωση και πυρετό.
Η ψωριασική αρθρίτιδα συνδυάζεται με την ψωρίαση του δέρματος και μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή σε αρθρώσεις και τένοντες, με διαφορετικά μοτίβα προσβολής. Η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα κυρίως προσβάλλει τη σπονδυλική στήλη και τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις, οδηγώντας σε πόνο και βαθμιαία ακαμψία της πλάτης και πιθανή περιορισμένη κινητικότητα.
Τα συμπτώματα και οι επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή περιλαμβάνουν χρόνιο πόνο, μειωμένη ικανότητα εκτέλεσης καθημερινών εργασιών, περιορισμό στην εργασία και την κοινωνική δραστηριότητα, καθώς και ψυχολογικό στρες λόγω της χρόνιας φύσης της νόσου. Η έγκαιρη διάγνωση και η εξατομικευμένη διαχείριση μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής.
Τα κυριότερα συμπτώματα της αρθρίτιδας είναι ο πόνος και η δυσκαμψία στις αρθρώσεις, που μπορεί να είναι σταθερά ή να επιδεινώνονται με την κίνηση και το φορτίο. Η πρωινή δυσκαμψία είναι χαρακτηριστική σε πολλές φλεγμονώδεις μορφές και μπορεί να διαρκεί από λίγα λεπτά έως ώρες.
Το πρήξιμο και η φλεγμονή είναι συχνά εμφανή, με θερμότητα, ερυθρότητα και ευαισθησία στην πληγείσα περιοχή. Η φλεγμονή μπορεί επίσης να προκαλέσει γενικά συμπτώματα όπως κόπωση, απώλεια όρεξης ή χαμηλούς πυρετούς σε αυτούς με ρευματοειδή ή άλλες συστηματικές μορφές.
Ο περιορισμός της κινητικότητας και η δυσκολία στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων —όπως το ανέβασμα σκάλας, το άνοιγμα βάζων ή το περπάτημα— είναι συνηθισμένα. Η συνεχής καταπόνηση μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στη στάση του σώματος και ατροφία των μυών γύρω από την άρθρωση.
Είναι σημαντικό να επισκεφθείτε γιατρό εάν τα συμπτώματα είναι επίμονα, επιδεινώνονται, επηρεάζουν την ποιότητα ζωής ή συνοδεύονται από συστηματικά σημεία (π.χ. πυρετός, απώλεια βάρους). Η διάγνωση στηρίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση και διαγνωστικές εξετάσεις όπως ακτινογραφίες για δομικές βλάβες, υπέρηχοι ή μαγνητική τομογραφία για λεπτομερή εικόνα, καθώς και εργαστηριακές εξετάσεις (CRP, ταχύτητα καθίζησης, ρευματοειδής παράγοντας, αντι-CCP, εξετάσεις για λοιμώξεις) που βοηθούν στην αναγνώριση της αιτίας και στην κατάρτιση σχεδίου θεραπείας.
Στην Ελλάδα, η φαρμακευτική αντιμετώπιση της αρθρίτιδας βασίζεται σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που συνδυάζει διάφορες κατηγορίες φαρμάκων και θεραπευτικών προϊόντων. Τα ελληνικά φαρμακεία προσφέρουν ευρεία γκάμα επιλογών για την αντιμετώπιση του πόνου, της φλεγμονής και την προστασία των αρθρώσεων.
Τα NSAIDs αποτελούν τη βάση της θεραπείας για την αρθρίτιδα, καθώς μειώνουν τόσο τη φλεγμονή όσο και τον πόνο. Στα ελληνικά φαρμακεία διατίθενται αποτελεσματικές επιλογές όπως:
Για την αντιμετώπιση του πόνου χωρίς έντονη φλεγμονή, η παρακεταμόλη (Depon, Panadol) αποτελεί ασφαλή επιλογή για καθημερινή χρήση. Σε περιπτώσεις έντονου πόνου, η τραμαδόλη (Tramal, Contramal) προσφέρει ισχυρότερη ανακούφιση υπό ιατρική παρακολούθηση.
Τα συμπληρώματα διατροφής παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μακροπρόθεσμη υγεία των αρθρώσεων. Η γλυκοζαμίνη και η χονδροϊτίνη υποστηρίζουν την αναγέννηση του χόνδρου, ενώ το κολλαγόνο ενισχύει την ελαστικότητα και τη δομή των αρθρώσεων.
Τα τοπικά προϊόντα όπως γέλες, κρέμες και επιθέματα προσφέρουν στοχευμένη ανακούφιση χωρίς συστημικές παρενέργειες. Αυτές οι θεραπείες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς στην Ελλάδα λόγω της ασφάλειας και της ευκολίας εφαρμογής τους.
Οι φυσικές και εναλλακτικές θεραπείες αποτελούν συμπληρωματική προσέγγιση στη διαχείριση της αρθρίτιδας. Τα βότανα και φυτικά εκχυλίσματα, όπως η κουρκουμίνη και το τζίντζερ, έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που μπορούν να μειώσουν τον πόνο και τη φλεγμονή των αρθρώσεων. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής, ενώ η βιταμίνη D και το ασβέστιο είναι απαραίτητα για την υγεία των οστών.
Η θερμοθεραπεία και κρυοθεραπεία προσφέρουν ανακούφιση από τον πόνο και τη δυσκαμψία. Το μασάζ και η φυσικοθεραπεία βελτιώνουν την κινητικότητα των αρθρώσεων και ενισχύουν τους μύες. Είναι σημαντικό να συμβουλεύεστε τον φαρμακοποιό σας πριν τη χρήση φυσικών συμπληρωμάτων, καθώς μπορεί να υπάρχουν αλληλεπιδράσεις με τα φάρμακά σας.
Ο τρόπος ζωής παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση και πρόληψη της αρθρίτιδας. Η τακτική άσκηση και φυσική δραστηριότητα ενισχύουν τους μύες γύρω από τις αρθρώσεις και βελτιώνουν την ευελιξία. Προτιμήστε δραστηριότητες χαμηλού αντίκτυπου όπως κολύμβηση, περπάτημα και yoga.
Η προστασία των αρθρώσεων στις καθημερινές δραστηριότητες, η αποφυγή επαναλαμβανόμενων κινήσεων και η διατήρηση καλής στάσης σώματος συμβάλλουν στην πρόληψη της επιδείνωσης των συμπτωμάτων.
Είναι σημαντικό να αναζητήσετε επαγγελματική συμβουλή όταν παρατηρείτε επιδείνωση των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας, όπως αύξηση του πόνου, πρήξιμο ή δυσκαμψία. Ο φαρμακοποιός σας μπορεί να σας παρέχει εξατομικευμένες συμβουλές για τη σωστή χρήση των φαρμάκων και να εντοπίσει πιθανές αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα που λαμβάνετε.
Συμβουλευτείτε άμεσα γιατρό εάν εμφανίσετε ανεπιθύμητες ενέργειες από τα φάρμακα ή εάν τα συμπτώματα δεν βελτιώνονται παρά τη θεραπεία. Η τακτική παρακολούθηση της προόδου της θεραπείας και η προσαρμογή του θεραπευτικού σχήματος σύμφωνα με την εξέλιξη της κατάστασής σας είναι απαραίτητες για τη βέλτιστη διαχείριση της αρθρίτιδας.
